Căn dặn của thầy thuốc với người hiến máu ~ BỆNH ĐƯỜNG HUYẾT

Hiến máu có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, một số trường hợp ở người hiến máu có thể có những biểu hiện không mong muốn xảy ra.

Đó là những phản ứng bình thường của cơ thể, có thể xử lý đơn giản sẽ nhanh chóng qua đi.

Trước khi và hiến máu phải làm gì?

- Đêm hôm trước ngày hiến máu không thức quá khuya, không uống rượu bia, nên ăn nhẹ trước khi hiến máu, không ăn chất có nhiều đường, mỡ trước khi hiến máu.

- Mang giấy CMND, hoặc giấy tờ tùy thân khi đi hiến máu.
Nếu phát hiện chảy máu tại chỗ:

- Giơ cao tay.

- Lấy tay kia ấn nhẹ vào miếng bông hoặc băng dính.

- Thay miếng bông và băng dính khác .
Nếu xuất hiện bầm tím tại chỗ:

- 02 ngày đầu sau hiến máu: Chườm lạnh tại chỗ.

- Những ngày sau: Chườm nóng 2 - 4 lần/ ngày.

Ngay sau khi hiến máu Nên:

- Chỉ dời điểm hiến máu khi thực sự thoải mái và được sự đồng ý của nhân viên y tế.

- Nếu cảm thấy chóng mặt, mệt, buồn nôn: nên nằm nghỉ 10 – 15 phút.

- Uống nhiều nước sau khi hiến máu.

- Để miếng băng dính sau ít nhất 4-6 giờ mới lấy đi.
Tránh:

- Trong 2-3 ngày đầu sau hiến máu nên sinh hoạt nhẹ nhàng, nghỉ ngơi nhiều hơn bình thường, uống rượu, bia trong ngày đầu sau khi hiến máu.

- Làm việc gắng sức (leo núi, tập tạ …) trong hai ngày đầu.
Chế độ ăn,sinh hoạt sau khi hiến máu Nên:

- Giữ chế độ ăn uống, sinh hoạt bình thường.

- Tránh các hoạt động gắng sức, các trò chơi mang tính đối kháng đòi hỏi tốn nhiều thể lực: đá bóng, tập tạ, không leo trèo cao… không thức quá khuya, không uống rượu bia.

- Tăng cường sử dụng các chất dinh dưỡng bổ máu: thịt, gan, trứng, sữa …

- Dùng thêm các thuốc bổ máu nếu có thể.

Quy trình tham gia hiến máu

Bước 1: Đăng ký tham gia hiến máu

- Người hiến máu dành thời gian tìm hiểu thêm thông tin về hiến máu qua tài liệu tại điểm hiến máu hoặc trao đổi với các tuyên truyền viên, nhân viên y tế; xuất trình giấy tờ tùy thân và nhận Phiếu đăng ký hiến máu, sau đó hoàn tất phiếu theo hướng dẫn.

Bước 2: Khám và tư vấn sức khoẻ

- Các Bác sỹ sẽ tư vấn để khai thác các tiền sử bệnh lý liên quan tới sức khỏe của quý vị, giải đáp những băn khoăn, lo lắng của quý vị về việc hiến máu nhằm khẳng định rằng quý vị đã có hiểu biết đầy đủ về việc hiến máu và hoàn toàn thoải mái, tự nguyện tham gia hiến máu.

- Tiếp theo, bác sỹ sẽ khai thác các yếu tố hành vi nguy cơ lây nhiễm các bệnh qua đường truyền máu như HIV, viêm gan B, viêm gan C, giang mai, sốt rét cũng như các bệnh có thể lây nhiễm qua đường truyền máu.

- Tiếp, các bác sỹ sẽ tiến hành khám sức khỏe cho quý vị để đảm bảo rằng, quý vị hoàn toàn khỏe mạnh, tình nguyện hiến máu và không có nguy cơ lây nhiễm bệnh cho người nhận máu.

Bước 3: Xét nghiệm máu

- Quý vị sẽ được làm các xét nghiệm kiểm tra trước hiến máu, bao gồm:

- Huyết sắc tố: là thành phần quan trọng của hồng cầu, xét nghiệm này nhằm đảm bảo máu của quý vị đủ chất lượng theo quy định để truyền cho người bệnh. Đạt tiêu chuẩn hiến máu khi lượng huyết sắc tố đạt trên 120gam/lít.

- Xét nghiệm virus viêm gan B: bằng kít xét nghiệm nhanh, để đảm bảo những người có vi rút viêm gan B không tham gia hiến máu.

Bước 4: Hiến máu

- Mỗi người sẽ dành trung bình 5 phút cho việc hiến máu với lượng máu hiến mỗi lần là 250, 350 hoặc 450ml.

Bước 5: Nghỉ và nhận giấy chứng nhận sau hiến máu

- Sau hiến máu, Quý vị sẽ phải nghỉ tại chỗ ít nhất 10 phút, quý vị sẽ được phục vụ ăn nhẹ và được khuyến cáo uống nhiều nước sau khi hiến máu. Quý vị chỉ nên dời điểm hiến máu khi cảm thấy hoàn toản thoải mái.

Các hình thức tổ chức hiến máu

1. Tổ chức hiến máu tại cơ quan đơn vị.

2. Tổ chức hiến máu tại các xe lấy máu chuyên dụng.

3. Tổ chức hiến máu tại các điểm hiến máu cố định.

Quy trình sản xuất, bảo quản, phân phối máu

Bước 1. Thu gom máu vào các túi máu tiêu chuẩn và vận chuyển về Ngân hàng máu để tiến hành sàng lọc, sản xuất, bảo quản và phân phối máu.

Bước 2. Xét nghiệm sàng lọc máu được thực hiện bằng kỹ thuật Elisa :

- Xét nghiệm nhóm máu, được tiến hành định nhóm 02 hệ nhóm máu:

+ Hệ nhóm máu ABO: xác định nhóm máu A,B,O và AB

+ Hệ nhóm máu Rh+: xác định nhóm máu Rh+ và Rh-

- Xét nghiệm sàng lọc các Virut lây truyền qua đường truyền máu

+ Xét nghiệm sàng lọc virut viêm gan B trong máu

+ Xét nghiệm sàng lọc virut viêm gan C trong máu

+ Xét nghiệm sàng lọc virut HIV trong máu

+ Xét nghiệm sàng lọc ký sinh trùng sốt rét trong máu

+ Xét nghiệm phát hiện vi khuẩn giang mai trong máu.

Bước 3. Các xét nghiệm máu ở bước 2 cho kết quả Âm tính, máu sẽ được đưa vào sản xuất thành các sản phẩm máu gồm:

- Khối Hồng cầu

- Khối Tiểu cầu

- Khối Huyết tương

- Khối Bạch cầu

Việc sản xuất, sàng lọc các chế phẩm máu sẽ giúp cho việc truyền máu an toàn hơn, tránh tình trạng truyền máu không cần thiết, đảm bảo tiêu chí “ người bệnh thiếu gì truyền nấy”.

Bước 4. Sau khi máu được sản xuất thành các chế phẩm sẽ được đưa vào bảo quản theo tiêu chuẩn cụ thể:

- Khối Hồng cầu bảo quản ở nhiệt độ: từ 2oC đến 6oC.

- Khối Tiểu cầu bảo quản ở nhiệt độ: từ 20 – 22oC

- Khối Bạch cầu bảo quản ở nhiệt độ thường khoảng 24oC

- Khối Huyết tương bảo quản ở nhiệt độ: từ -18oC đến -24oC

Bước 5. Phân phối máu

Hiện nay, cả nước có 4 Trung tâm Truyền máu chính là: Trung tâm Truyền máu Hà Nội,Trung tâm Truyền máu khu vực Huế, Trung tâm Truyền máu Chợ Rẫy, Trung tâm Truyền máu Cần Thơ.

Tại khu vực phía Bắc, Trung tâm Truyền máu Hà Nội (Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương) chịu trách nhiệm cung cấp máu cho 54 bệnh viện và 16 tỉnh /thành tại khu vực phía Bắc.